Πιλοτικές Περιοχές SEEMLA: Ενημερωθείτε σχετικά με τις εξελίξεις στις περιοχές κάθε χώρας

Μια από τις βασικές δραστηριότητες του Seemla είναι αυτή που σχετίζεται με την εκμετάλλευση και την εκτέλεση πειραματικών μελετών για την αξιολόγηση και βελτιστοποίηση των εργαλείων παραγωγής βιομάζας από οριακές γαίες. Αυτό το πακέτο εργασίας θα προσφέρει μια πρακτική προσέγγιση που θα αναπτυχθεί και θα βελτιωθεί κατά τη διάρκεια του έργου. Η προσέγγιση SEEMLA θα αναπτυχθεί στις ακόλουθες περιοχές της Ευρώπης: τη Lusatia στη Γερμανία, την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη στην Ελλάδα, καθώς και στις περιοχές Vinnitsa, Poltava Volyn και Lviv της Ουκρανίας.

Το BTU Cottbus – Senftenberg έχει εγκαταστήσει δύο πιλοτικές περιοχές για να  διερευνήσει την παραγωγή βιομάζας σε οριακές γαίες:

1)Η πιλοτική περιοχή στο Welzow, που βρίσκεται περίπου 20 χιλιόμετρα  νότια από την πόλη του Cottbus εγκαταστάθηκε επιτυχώς την άνοιξη του 2017. Η ψευδακακία (Robinia pseudoacacia) φυτεύτηκε σε έκταση 3 εκταρίων στην περιοχή αποκατάστασης του ενεργού λιγνιτικού ορυχείου Welzow-Süd. Στην περιοχή μελέτης δεν έγινε σχεδόν καθόλου προετοιμασία του εδάφους πριν την φύτευση καθώς δεν εφαρμόστηκε όργωμα ή φρεζάρισμα. Τα σπορόφυτα της ψευδακακίας τοποθετήθηκαν χρησιμοποιώντας μια μηχανή φύτευσης που βασιζόταν  σε ελκυστήρα, η οποία διάνοιγε αυλάκι για  άμεση εισαγωγή των φυταρίων σε φυτευτικό σύνδεσμο 2,4 m επί 1,0 m. Ως εκ τούτου, περίπου 12.750 φυτά φυτεύτηκαν στη συνολική έκταση των 3 εκτάριων και 4.250 ανά εκτάριο, αντίστοιχα. Μέχρι στιγμής δεν έχουν εφαρμοστεί καλλιεργητικά μέτρα και δεν χρησιμοποιήθηκαν ζιζανιοκτόνα ούτε παρασιτοκτόνα. Επιπλέον, η περιοχή δεν αρδεύτηκε. Κατά τη διάρκεια της αυξητικής περιόδου 2017 ο χώρος παρακολουθείτο συνεχώς. Για το σκοπό αυτό, εγκαταστάθηκαν πέντε δοκιμαστικές επιφάνειες, καθεμία από τις οποίες περιείχε περίπου 75 έως 90 μεμονωμένα δένδρα ψευδακακίας, ομοιόμορφα κατανεμημένα. Στις επιφάνειες αυτές μετρούνταν σε τακτικά διαστήματα οι παρακάτω παράμετροι:  ποσοστό επιβίωσης, ύψος δένδρων, διάμετρος κορμού και επιπλέον οι πληγώσεις που προκλήθηκαν από άγρια ​​ζώα. Επίσης, καταγράφηκαν βασικές κλιματικές παράμετροι για την πιλοτική περιοχή, όπως βροχόπτωση, θερμοκρασία,  ακτινοβολία και ταχύτητα ανέμου. Η πορεία εγκατάστασης της φυτείας ήταν πολύ καλή κατά το 2017. Η παρακολούθηση αποκάλυψε ότι κατά μέσο όρο πάνω από το 94% των δένδρων που φυτεύτηκαν επιβίωσαν στις περιοχές μελέτης. Τα δέντρα αναπτύχθηκαν σταδιακά κατά τη διάρκεια της περιόδου και έφθασαν σε μέσο ύψος περίπου 1,0 m. Εντούτοις, η στατιστική διακύμανση ήταν τεράστια και κάποια δέντρα έφτασαν ακόμη και τα 1,80 m. Μεταξύ 50% έως 75% των δένδρων ψευδακακίας επηρεάστηκαν από ζώα τα οποία συχνά δαγκώνουν/ κόβουν τον επικόρυφο βλαστό τους. Μετά από μια πολύ ξηρή άνοιξη με μόνο 25 mm βροχόπτωση τόσο τον Απρίλιο όσο και τον Μάιο, η φυτεία προφανώς ωφελήθηκε από ένα εξαιρετικό υγρό καλοκαίρι με υψηλές βροχοπτώσεις ιδιαίτερα τον Ιούνιο και τον Ιούλιο. Κατά την επόμενη δεύτερη αυξητική περίοδο του 2018 θα συνεχιστεί η παρακολούθηση της περιοχής και πιθανώς θα προκύψει εκτίμηση της δυνητικής απόδοσης με βάση τα  καταγεγραμμένα δεδομένα.

2) Η δεύτερη πιλοτική περιοχή βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του Cottbus σε μια πρώην περιοχή λειτουργίας σιδηροδρόμου. Η περιοχή προετοιμάστηκε για φύτευση το φθινόπωρο του 2017 με την απομάκρυνση  ζιζανίων και υπολειμματικών δένδρων. Δεδομένου ότι το έδαφος στη συγκεκριμένη τοποθεσία αποτελείται κυρίως από άμμο και επιπλέον περιέχει μεγάλες ποσότητες χαλικιών και οικοδομικών υπολειμμάτων, λιπασματοποιημένα βιολογικά στερεά προερχόμενα από παραγωγή μεθανίου θα εφαρμοστούν σε καθορισμένα τμήματα του χώρου. Η φύτευση θα ολοκληρωθεί πιθανότατα μέχρι τον Μάρτιο του 2018.

Οι τρεις πιλοτικές περιοχές του SEEMLA στην Ελλάδα βρίσκονται στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης στο βορειοανατολικό τμήμα της Ελλάδας, γύρω από την πόλη της Κομοτηνής (περίπου 250 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη). Η περιοχή χαρακτηρίζεται από ορεινή τοπογραφία και μεσογειακές κλιματικές συνθήκες. Οι φτωχοί δασικοί τόποι που έχουν επιλεγεί παρουσιάζουν ρηχά και πετρώδη εδάφη ως αποτέλεσμα προηγούμενων διεργασιών διάβρωσης.

Η περιοχή 1 καλύπτει έκταση 0,1 εκταρίων και βρίσκεται κοντά στο χωριό Πελαγία, 22 km νοτιοανατολικά της Κομοτηνής, σε υψόμετρο 98 m. Στην έκταση αυτή προβλέπεται να προχωρήσει η συγκομιδή μιας υπάρχουσας τεχνητής δασικής φυτείας τραχείας πεύκης (Pinus brutia).

Η περιοχή 2 καλύπτει έκταση 0,2 εκταρίων και βρίσκεται κοντά στο χωριό Δροσιά, 33 km βορειοανατολικά της Κομοτηνής, σε υψόμετρο 590 – 600 m. Στην περιοχή αυτή εγκαταστάθηκε πρόσφατα μια τεχνητή δασική φυτεία μαύρης πεύκης (Pinus nigra) και ψευδακακίας (Robinia pseudoacacia), ενώ για την εκτίμηση της βιομάζας θα γίνει η συγκομιδή μιας υπάρχουσας τεχνητής δασικής φυτείας μαύρης πεύκης σε ένα κοντινό σύμπλεγμα.

Η περιοχή 3 καλύπτει έκταση 0,1 εκταρίων και βρίσκεται κοντά στο χωριό Σαρακινή 42 km (βόρεια) από την πόλη της Κομοτηνής, σε υψόμετρο 500 m. Σε αυτή την περιοχή επίσης προβλέπεται η συγκομιδή υφιστάμενης τεχνητής δασικής φυτείας ψευδακακίας (Robinia pseudoacacia).

Πιο συγκεκριμένα:

Ι. Στα τέλη Οκτωβρίου έως τα μέσα Νοεμβρίου του 2017, προχωρήσαμε στην εγκατάσταση της νέας φυτείας στη δεύτερη περιοχή “Δροσιά”, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Η φύτευση είχε αρχικά προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια της προηγούμενης περιόδου φύτευσης. Ο βαρύς χειμώνας και οι κακές καιρικές συνθήκες πέρυσι (χιονοπτώσεις και πολύ χαμηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα), μας ανάγκασαν να αναβάλουμε όλες τις εργασίες φύτευσης.

2. Προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του έργου (επιλογή δεδομένων για την ανάλυση ΑΚΖ) έχουμε αρχίσει ήδη να μελετάμε τις περιοχές 1 & 3 και την υπάρχουσα δασική φυτεία που υπάρχει κοντά στην περιοχή 2. Πραγματοποιήσαμε μετρήσεις σε ιστάμενα δέντρα, όπως το ύψος, τη στηθιαία διάμετρο του κορμού, το ποσοστό κλαδόξυλου, κ.λπ., για τον προσδιορισμό της ανάπτυξης, την αύξηση του όγκου ανά έτος και την παραγωγή ξυλείας. Συγκεκριμένα, έχουμε καταγράψει το σύνολο των δέντρων και έχουμε μετρήσει τη διάμετρο τους στο στηθιαίο ύψος, καθώς και το εμπορεύσιμο ύψος των κορμών (με ρελασκόπιο). Υπολογίσαμε επίσης τη διάμετρο του μέσου κορμού για κάθε κλάση διαμέτρου, τον μορφάριθμο και την κυκλική επιφάνεια του μέσου κορμού για κάθε κλάση διαμέτρου, καθώς και τη συνολική κυκλική επιφάνεια και όγκο.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ – Πιλοτική περιοχή στη Vinnitsa

Η πιλοτική περιοχή εγκαταστάθηκε την άνοιξη του 2017 σε θέση παλαιάς χωματερής στερεών απορριμμάτων οικιακής χρήσης. Η έκταση της πιλοτικής περιοχής είναι 1,2 ha, η οποία περιλαμβάνει 0,9 ha ιτιάς και 0,3 ha μίσκανθου. Οι βιοενεργειακές καλλιέργειες φυτεύτηκαν τον Απρίλιο του 2017 και συγκεκριμένα η ουκρανική ποικιλία μίσκανθου “Osinnii Zorestsvit” και η ποικιλία ιτιάς “Zbruch”. Το ποσοστό επιβίωσης ήταν 89% για την ιτιά και 85% για τον μίσκανθο. Παρά τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες τα φυτά στην πιλοτική περιοχή είναι σε καλή κατάσταση. Στο τέλος της αυξητικής περιόδου το ύψος των φυτών ιτιάς ήταν 144.6 cm και η διάμετρος των βλαστών 10 mm, ενώ το ύψος του μίσκανθου ήταν 129.6 cm, με τον αριθμό των κορμών να φτάνει τους 11 με διάμετρο 8 mm.